We Need Youth: De EU-jeugddialoog geeft jongeren een stem

Al ruim 10 jaar gaan de Europese lidstaten en de Europese Commissie systematisch in dialoog met jongeren. De EU-jongerenvertegenwoordigers, het Europees Jeugdforum, (jeugd)beleidsmakers, experten en onderzoekers werken mee aan dit grootschalig bottom-up participatieproces. De 10de editie van deze EU-jeugddialoog ging in juli 2023 van start onder het motto WE NEED YOUTH.

Democratie is een werkwoord en dialoog met alle betrokkenen is ons dagelijks werk.

Biliana, Nicholas, Laure en Jan

Europees traject met tussenstop in … Gent

Het participatieproces wordt afgetrapt door de jeugdraden: hun EU-jongerenvertegenwoordigers polsen eerst in eigen land naar de meningen van jongeren. Ze doen dat op verschillende manieren: via bevragingen, focusgroepen en interactieve momenten met jongeren. De resultaten van die bevragingen voeden de discussies tijdens de EU-jeugdconferenties. Daar komen de EU-jongerenvertegenwoordigers bijeen met beleidsmakers en experts en maken ze samen beleidsaanbevelingen die doorstromen tot op Europees niveau.

Van 2 tot 5 maart 2024 zal de EU-jeugdconferentie tijdens het Belgisch voorzitterschap - niet toevallig - plaatsvinden in Gent, Europese jongerenhoofdstad in 2024. Elke cyclus duurt 18 maanden en wordt gedragen door een trio van 3 lidstaten. België focust samen met zijn triopartners Spanje en Hongarije op het thema ‘inclusieve samenlevingen’. Dat is een van de European Youth Goals, de 11 door jongeren gekozen prioriteiten voor het beleid.
 

Sociale inclusie

Het is cruciaal om op te komen voor de rechten van alle jongeren in Europa, inclusief jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties. Want een derde van de jongeren in Europa loopt het risico op armoede en sociale uitsluiting. Velen hebben beperkte toegang tot onderwijs of vrije tijd en worden geconfronteerd met meervoudige discriminatie.

Migratie brengt nog extra sociale en inclusie-uitdagingen met zich mee. Een diverse groep jongeren zal tijdens deze dialoog noden en mogelijke oplossingen aanreiken. Die bieden dan inspiratie voor Vlaams minister Benjamin Dalle die een raadshandeling over sociale inclusie zal voorleggen aan zijn Europese collega’s tijdens een Europese ministerraad in mei 2024.
 

Wat maakt de EU-jeugddialoog voor jou tot een waardevol proces?

Biliana: “De jongeren worden bevraagd volgens een methodologie die is ontwikkeld met de hulp van jeugdonderzoekers. Dit proces geeft de Europese Commissie de zekerheid dat de resultaten de standpunten van een groot aantal jongeren weerspiegelen.
Het levert bewijsmateriaal waarmee bij de ontwikkeling van beleidsmaatregelen rekening moet worden gehouden.”

Ik ben blij dat ik kan helpen om dit proces bekender en zichtbaarder te maken en ik ben van plan dit te blijven doen.
Biliana

Laure: “Net dat institutionele karakter, de regelmaat en de inbedding in de beleidsvormingscycli van de EU zijn belangrijke elementen. Er zijn al genoeg eenmalige events waar jongeren hun input kunnen geven, waarbij er vaak niks gebeurt met de resultaten.”

Nicholas: “Het is heel waardevol om jongeren te bereiken die gewoonlijk meedoen aan enquêtes of activiteiten. Het proces is verschillend in elk land, maar toch vergelijkbaar genoeg in de hele EU om nuttige input te geven op de vragen die we willen beantwoorden.”

Welke concrete resultaten willen jullie bereiken met de EU-jeugddialoog over inclusieve samenlevingen?

Biliana: “Ik verwelkom, vooral in deze cyclus, een brede deelname van veel verschillende jeugdgroepen en individuen.”

Laure: “Concreet hoop ik dat de social inclusion toolbox die we met de jeugdraden ontwierpen ook in de volgende cycli gebruikt zal worden met de nodige updates.”

Nicholas: “Ik hoop dat deze cyclus uitwijst welke uitdagingen er zijn rond leerkansen voor kansarme jongeren. Er moet ook speciale aandacht zijn voor non-formeel leren en hoe het jeugdwerk de bestaande hiaten in het onderwijs kan opvullen.”
 

Jan: “We kunnen nog vooruitgang boeken op vlak van een EU-communicatiestrategie en een betere branding om de zichtbaarheid van het hele proces te verhogen. En we zullen ons zeker engageren om de beleidsadviezen van de EU-jongerenvertegenwoordigers rond ‘Inclusieve samenlevingen’ ook effectief te realiseren zodat dit tast- en voelbaar wordt in het dagelijkse leven van jongeren!
 

Het is nodig dat de EU-jeugddialoog verder evolueert. Hoe willen jullie die blijven verbeteren?

De Jongerendialoog is echt een teamprestatie: honderden mensen die samenkomen om oplossingen te vinden voor de problemen waar jongeren in heel Europa mee te maken hebben.
Nicholas

Jan: “Trio’s moeten op tijd aan de voorbereidingen beginnen om het estafettestokje in een vloeiende beweging te kunnen doorgeven. Een soort Europese Academie rond de EU-jeugddialoog, waar we resultaten en wetenschappelijke kennis samenbrengen, kan een goed startpunt zijn.”

Laure: “Om zo’n jeugddialoog toegankelijker en inclusiever te maken, moeten we zorgen dat iedereen zich goed voelt tijdens de activiteiten en dat er een safe space wordt gecreëerd. 

Zowel het doel van die safe space als de gekozen maatregelen willen we goed communiceren. Natuurlijk vragen we ook naar de noden van de deelnemers op dat vlak."

Nicholas: “We moeten de focus verleggen naar participatie in het hele proces, niet enkel tijdens de conferenties. En we kunnen ons altijd richten op nog meer inclusie, de conferenties laagdrempeliger maken door ze bijvoorbeeld in het weekend te plannen en duurzame reismogelijkheden ondersteunen.”

Biliana: “Eén ding dat alle stakeholders die betrokken zijn bij de EU-jeugddialoog kunnen doen, is de output systematisch verspreiden onder beleidsmakers op alle niveaus. Zo delen we de aanbevelingen van jongeren nu al met het Jeugdnetwerk van de Commissie, een intern netwerk voor capaciteitsopbouw, coördinatie en samenwerking tussen diensten op het gebied van jeugdzaken.”

Wat beschouwen jullie als een belangrijke (persoonlijke) realisatie in verband met de EU-jeugddialoog?

Waar zijn jullie trots op?

Nicholas: “Ik ben altijd trots om te merken dat jongeren betrokken zijn en bijleren over dit mechanisme. Ik hoop dat we in de toekomst nog meer participatie op hoog niveau kunnen bereiken, door mensen met politieke slagkracht te betrekken die aandacht besteden aan de uitkomsten van de jeugddialoog.”

Laure: “Ik ben vooral blij om wat ik samen met andere mensen heb bereikt. Maar zeker ook om alle vriendschappen die ik heb gemaakt en om wat ik geleerd heb door met hen te praten over het proces en over het leven.”


Tekst: Sofie Van Zeebroeck
Beeld: Sofie Van Zeebroeck

Dit artikel verscheen in de 10e editie van het SCOOP-magazine.

Lees verder