"We verleggen kleine stenen in de rivier"

We waaien op een druilerige herfstdag de thuisbasis van CATAPA binnen en voelen het meteen. Deze werkplek ademt internationalisering! De eerste die we er tegen het lijf lopen, is de Spaanse Alberto. Deze stafmedewerker was in een ver verleden Europees vrijwilliger. Op de zolderverdieping is de Oostenrijkse Magdalena, kersvers European Solidarity Corps-vrijwilliger, ijverig aan het werken aan een campagne. 

Truike steekt van wal: “CATAPA is een sociale beweging met als missie tegen 2050 mijnbouw wereldwijd een halt toe te roepen. Mijnbouw ligt aan de basis van heel wat wereldproblemen en is erg vervuilend. CATAPA bouwt aan een wereld waarin mijnbouw overbodig is: enerzijds door internationale partnerorganisaties in Zuid-Amerika te ondersteunen in hun strijd tegen destructieve ontginning, anderzijds door in België een alternatieve, circulaire economische aanpak gebaseerd op degrowth te promoten."

Met grote campagnes en kennisopbouw creëert CATAPA bewustzijn over de link tussen mijnbouw en de producten die we hier produceren en gebruiken. Dat doen ze vooral bij jongvolwassenen tussen 18 en 35. “We willen met onze beweging een draagvlak creëren om op tafel te kunnen kloppen bij beleidsmakers.” De organisatie draaide lange tijd vooral op eigen middelen en projectsubsidies. Sinds kort heeft de organisatie een erkenning en basissubsidiëring als sociaal-culturele organisatie.

Van een debat met politici, het ontwerp van een mobiliteitsplan, een rollenspel tot een voetpad in regenboogkleuren schilderen: hun acties nemen allerlei vormen aan. “We vinden samen actie ondernemen belangrijk in onze trajecten. Het gaat niet enkel om kennis opdoen of waarden ontwikkelen”, benadrukt Daphne.

Welke plaats neemt internationalisering in het verhaal van hun organisaties? Voor CATAPA is het in huis halen van buitenlandse vrijwilligers een natuurlijke keuze, gezien hun focus op internationale solidariteit. Truike bevestigt volmondig: “We doen dit intussen al heel lang. De Europese vrijwilligers zorgen jaarlijks voor nieuw bloed in onze organisatie, met meer dynamiek en ideeën tot gevolg. Soms met direct effect: zo hadden we een vrijwilliger met een heel actieve Twitter-account, die de CATAPA-mediakanalen een stevige boost gaf. Er stroomt telkens veel kennis binnen en we proberen die ook vast te houden. Samenwerken met European Solidarity Corps vrijwilligers geeft echt een grote meerwaarde aan onze organisatie.”

Ook de vrijwilligers zelf halen er veel uit: “Het is niet makkelijk om aan de slag te gaan in onze sector. Dit Europese vrijwilligerswerk is een unieke kans om ervaring op te doen. Het is een opstap naar een job.” 

De rode draad doorheen het gesprek? Hoe het vrijwillig engagement van jongeren dagelijks het verschil maakt. Truike: “We hebben in CATAPA telkens twee voltijdse Europese vrijwilligers op jaarbasis. De ene focust zich meer op evenementen en beweging, de andere op communicatie.” Daarnaast spelen ze een grote rol in het ondersteunen van de lokale vrijwilligersploeg, die zo’n 50 catapistas telt. Truike was zelf ook jarenlang vrijwilliger. “Lokale vrijwilligers zijn ingedeeld in projectgroepen en nemen daarin heel uiteenlopende engagementen op. De Europese vrijwilligers zitten ook in de projectgroepen, en vormen zo een brug tussen het team en de vrijwilligersploeg.”

Zijn er ook uitdagingen? Truike grinnikt: “Van hoe zuidelijker de vrijwilligers komen, hoe sterker ze hun koffie willen. Dus de hamvraag op kantoor is: hoe straf moet de koffie zijn?” 
 

Ook Globelink steunt naast haar beroepskrachten op heel wat ‘jong geweld’. “De jongeren die deelnemen aan onze activiteiten, stromen later vaak door naar andere projecten of nemen een zitje op in onze bestuursorganen. Jongeren kunnen lang ‘meegaan’ door nieuwe rollen op te nemen. Zo geven we hen telkens nieuwe kansen.” 

Jongeren van A tot Z betrekken: het Globelink-DNA leeft ook door in hun Erasmus+-projecten. Daphne: “We trekken binnenkort naar Rotterdam, en later ook nog naar Berlijn. Thema’s die aan bod zullen komen, zijn veerkracht en talentontwikkeling. Maar we zetten op voorhand een heel traject op met de jongeren, vertrekkend uit vragen als: Wat willen jullie doen? Waar ligt jullie ‘goesting’? Welke thema’’s vinden jullie interessant? Zo geven we samen de uitwisseling vorm.” 

Verander de wereld, begin bij jezelf. Zo ook bij Globelink: “We kiezen altijd voor duurzaam transport”, legt Daphne uit. “Dat is echt onze policy. Treintickets worden terugbetaald, voor de auto hebben we niet eens een regeling.” Ook in de keuken worden keuzes gemaakt. “We bieden altijd veganistisch eten aan. Jongeren stellen zich daar ook geen vragen meer bij.”

Truike: “Tegelijk zien we de klimaatverandering als een systeemfout. Onze boodschap is dat dát moet veranderen. We gaan dus niet met de vinger wijzen als iemand hier met een broodje preparé aan komt zetten hé. En naar Latijns-Amerika kan je niet anders dan vliegen. Met de boot ben je weken onderweg.”

Daphne: “Wat jij zegt, doen wij ook. Thematisch werken we rond mondiale thema’s, maar we wijzen altijd op structuren die fout zijn.”

We zijn geen martelaars, we moeten onszelf niet verwaarlozen in de strijd voor een betere wereld. We proberen een veilige, inclusieve ruimte te realiseren waarin iedereen zich welkom voelt.” Daphne knikt volmondig, “Dat is precies waar wij ook op inzetten: een inclusieve aanpak waarin iedereen zich veilig voelt om te experimenteren. Met aandacht voor ontspanning!” 

Na anderhalf uur zit het gesprek erop. Althans, voor nu toch. “Onze projectgroepen bestaan nu uit mensen uit heel Vlaanderen en Brussel. Maar we zoeken nog manieren om meer lokaal te werken dan we nu doen,” mijmert Truike. “Via plaatselijke groepen die we tot lokale actie bewegen. Ik bel jou nog wel eens op”, zegt ze tegen Daphne, doelend op de lokale participatie-expertise van Globelink. Als ik Truike inlicht over het bestaan van de Participatieprojecten, een nieuw Erasmus+-subsidieformat sinds 2021, onderbreekt Daphne: “Zo’n Participatieproject zijn we nu dus aan het schrijven!” Dit gesprek tussen Globelink en CATAPA krijgt ongetwijfeld nog een vervolg.

Auteur: Rilke Mahieu

Foto's: Vonk Design & Globelink

Dit artikel verscheen in de 8e editie van het SCOOP-magazine.